Overal ‘ja’ op zeggen, durf je dat aan? Ik zeg: ‘Ja!’. Oké: even wat context: ik bedoel natuurlijk niet dat je hier een dagelijkse gewoonte van moet maken. Waar ik op hint is een JA-dag. Een zogeheten ‘alles kan, alles mag’-dag die wij elk jaar minimaal één keer inlassen in een van de schoolvakanties. Spannend? Tuurlijk, zeker in het begin. Maar… geloof mij als ervaringsdeskundige: elk jaar wordt dit leuker. Sterker nog: het levert kind én ouder ook nog eens een hoop op. Ja, dat lees je goed: beíde partijen…
In het kort: wat is een JA-dag?
Je snapt: daar kan ik lekker kort over zijn. Op de JA-dag ga je als ouder mee in de flow van je kids. Overboord met die strenge regels, niet nadenken over dat ene antwoord en genieten van de creatieve en hilarische verzoekjes van de kinderen. Het is een dag dat vrijwel alles kan en waarop je je kroost natuurlijk wel goed voorbereid. Zo kunnen zij van tevoren vragen bedenken (= voorpret!) en heb je als ouders de tijd om je mentaal voor te bereiden. Want hey: waar alles mag, ontstaan de meest grappige situaties…
Regels en ‘kleine lettertjes’
Klopt, de regels gooi je overboord, maar je mag natuurlijk altijd grenzen in grote lijnen stellen. Het kan bijvoorbeeld niet de bedoeling zijn dat er dingen gesloopt worden, mensen pijn gedaan worden of er aan de haal gegaan wordt met respect. Bepaal voor jullie gezin welke regels er hoe dan ook altijd gelden - en geef dit duidelijk aan. Binnen die grenzen las je dan vervolgens het ‘alles mag’-principe in, zodat voor iedereen duidelijk is wat de ‘vraagvrijheid’ is. Kijk ik naar ons gezin, dan is het bijvoorbeeld ook niet zo dat het woordje ‘nee’ helemaal niet aan bod komt. Vind ik een bepaald verzoek echt niet fijn? Gaat het tegen mijn principes in? Dan zal ik die ‘ja’ niet weggeven. Hieronder een paar regels die wij inlassen - en wellicht ook handig zijn voor jou, mocht je ‘ja’ zeggen op die JA-dag:
Jaarlijks inlassen, in een schoolvakantie (geeft ultieme vrijheid)
Bepaal een begin- en eindtijd (duidelijkheid = alles)
Vragen gaan over de dag zelf, niet over de toekomst (in het moment leven!)
We respecteren elkaars grenzen (je stelt dus geen vragen over een ander)
Auto nodig? Dan rijden we max. een half uur (helaas, geen retourtje Frankrijk dus)
Wat mag het kosten? (Wel zo handig om een budget af te spreken. Per kind of in totaal.)
Wat levert het (onze) kids op?
Onze JA-dag zit er net op en wat was het weer een feestje. Klopt, met name voor de kids dus, maar oprecht ook voor mij als ouder. Dit jaar vertelde ik de dag voor The Day dat morgen JA-dag zou zijn. Hét moment dat de voorpret werd geactiveerd. De kinderen gingen samen druk aan de slag om de vragen voor de volgende dag te verzinnen en op te schrijven. En ik? Ik mocht natuurlijk niet weten wat de verzoekjes waren. Daar zou ik de dag erna zelf wel achter komen. Wat de JA-dag van 2024 hen opleverde? Lees mee en geniet:
Elk jaar weer: dikke voorpret!
Ontbijten met een ijsje
Onbeperkt aardbeien snoepen
Alien TV kijken (normaal een ‘nee’ want echt: ik vind ‘t vreselijk)
Ultrasterke ranja (normaal leven ze hier drankjes wise op water en thee)
Veel, héél veel schermpjes
Billen afvegen van de jongste (normaal: ‘dat mag je zelf doen’)
Extra veel saus - en dat het liefst direct de mond in (leuk om uit te proberen. Écht ;-))
De hond vasthouden tijdens het uitlaten
Kleurplaten door mij laten uitknippen
Een andere mooie opbrengst is dat onze kinderen leren om te onderhandelen. Zo wilden ze iets lekkers kopen, waar ik - hoe is het mogelijk - ‘ja’ op zei. De kanttekening? Dat dit gezamenlijk één ding zou zijn. Leuk om in mee te gaan, maar wél pas wanneer je kids gewend zijn aan onderhandelen en al goed met elkaar kunnen samenwerken. Of het onze kinderen gelukt is? Na veel en lang beraad: zéker weten!
En wat (ons als) ouders?
Met name de categorie ‘Alien TV’ zorgt ervoor dat ik tóch even op de binnenkant van mijn lip bijt. Programma’s als deze schieten bij mij chronisch in het verkeerde keelgat, maar ach: dat zijn de uitdagingen die we op zo’n dag bewust aangaan. Lees: go with the flow. En geloof het of niet: naast een aangevreten lip, levert het ook heel veel mooie dingen op. Ik noem:
Bewustwording over mezelf (waar zeg ik normaal ‘nee’ op? En waarom?)
Minder hoeven nadenken en gewoon ‘doen’ (het antwoord is immers altijd… ‘ja’)
Lekker in het moment leven
Genieten van de creatieve en hilarische verzoekjes van onze kinderen
Het beste: je geniet, giert en groeit sámen!
Mijn favoriete opbrengst? Hoe we hier als kinderen en ouders sámen van groeien en genieten. Naast dat je onwijs veel lol met elkaar hebt en lacht en giert om de meest vreemde verzoeken, geeft het de onderlinge band ook een mooie twist. Je geeft je kids een bepaald vertrouwen - en dat voelen ze. Ze gaan op hun eigen manier aan de slag met de voorbereidingen en jij als ouders laat het gewoon lekker gebeuren. Een beetje de omgekeerde wereld dus, maar daardoor extra leerzaam. Mijn ervaring is ook dat onze kids vragen blijven stellen - ook al weten ze het antwoord (= ja) al. Grappig, dat vertelt mij bijvoorbeeld dat ze toch een bepaalde bevestiging nodig hebben. En het graag met ons als ouders willen delen.
Ohja: even over die kids tot 4-5 jaar…
Zo’n JA-dag is een feestje, maar wel op het moment dat je kinderen er bewust mee bezig kunnen zijn. Over het algemeen snappen kids jonger dan 4-5 jaar het concept nog niet helemaal. Jongere kinderen kunnen voegen als vanzelf in en hobbelen waarschijnlijk achter de oudere broer/zus aan. Mijn advies is om dit gezinsinitiatief dus pas in te lassen als jouw oudste het concept begrijpt en bewust mee kan doen. Een JA-dag verliest namelijk zijn kracht als het hele idee erachter niet ‘gevoeld’ wordt. Eén ding is zeker: jij kent je kind het best, dus jij kan ook als enige aanvoelen wanneer deze klaar is voor jullie persoonlijke JA-dag. De leeftijd die ik noem is een algemene richtlijn en zeker niet voor iedereen de leidraad.
Eerste jaar vs. laatste jaar
De JA-dag is binnen ons gezin inmiddels een jaarlijkse traditie en wordt al meerdere jaren ‘gevierd’. Blik ik terug op het eerste jaar, dan waren de verzoekjes relatief braaf. Prachtig om te zien! Hoe vaker we deze dag namelijk inlassen, hoe meer de grenzen lijken te verschuiven. Iets wat voor de ouders een uitdaging kan zijn - maar daardoor ook weer een extra leermoment. En laten we niet vergeten dat het elk jaar een beetje meer zorgt voor hilarische momenten. Echt iets om naar uit te kijken. Ja, ook als ouder… dat beloof ik je. 🙂
Door naar jou: zeg jij ‘ja’ op de ‘JA-dag’?!
Met alle leuke, hilarische, leerzame en verrassende ervaringen in onze ‘broekzak’, ben ik natuurlijk heel benieuwd hoe jij tegenover deze JA-dag staat. Is het iets wat je zelf een keertje zou willen proberen? Of is er misschien iets wat je (nog) tegenhoudt? Mocht je het wel willen proberen, maar ook spannend vinden: helemaal logisch. Dat had ik zelf ook. Wees welkom om contact met mij op te nemen, zodat we samen over deze dag kunnen kletsen. Ik geef je graag advies én het geeft jou de ruimte om je vragen te stellen. Voel je deze behoefte? Mijn digitale deur staat voor je open!
GevoelsRijke afsluiter: wat er zo leuk is aan zo’n JA-dag? Vraag het de kids maar! Nee, zonder gekkigheid: ook voor ouders is deze dag een jaarlijks feestje. Maar onthoud: principes, waarden en gevoelens moeten altijd gerespecteerd worden. Daarin ben je dus altijd vrij om je eigen grenzen aan te geven. Voor de rest wil ik je meegeven: probeer ‘t eens - en durf de touwtjes (verder) uit handen te geven. Je zal je verbazen over de verzoekjes van je kinderen - en de creativiteit die ze met zich meedragen. Én over de ‘go with the flow’-mentaliteit die je als ouders steeds een beetje meer ontwikkelt - en hoe onwijs fijn dat eigenlijk is. Veel succes… en plezier!
