Een huilende baby, meer dan dertig minuten lang. Terwijl ik op locatie een intervisiegroep begeleid, bereikt het gesnik via het open raam mijn oren. Mijn moederhart krimpt ineen. Dit klinkt niet als een huiltje om in slaap te komen, maar als pure paniek. Het baby'tje, dat in een buitenbedje ligt bij een kinderdagverblijf, krijgt tot dusver geen hulp van een van de begeleiders. Waar ik normaal het liefste onderduik bij moeilijke situaties, besluit ik hier op te komen voor dit kleine mensje. Ik loop er naartoe en ga polshoogte nemen. Achteraf zal blijken dat mijn moederhart het juiste ingaf - wat me brengt bij bovenstaande vraag. Want: je kind ergens achterlaten moet altijd juist voelen - én juist zijn. Bij deze: twaalf concrete tips. Van ouder, voor ouder.
30 minuten huilen, 0 respons
Je bent vast nieuwsgierig hoe bleek dat mijn moederhart het bij het juiste eind had. Neem ik je in mee. Daar ga ik dus, geheel tegen mijn natuur in, naar het kinderdagverblijf. Zonder de kennis of er tussentijds iemand bij het baby'tje was gaan kijken, want daar heb ik geen zicht op, klop ik aan. Een dame, met een niet-heel uitnodigende houding, trekt de deur open. Ik deel wat ik wil delen. Over dat ik in een ruimte ernaast zit met een open raam - en hoe ik al meer dan een half uur een kindje hoor huilen. Of zij dit ook horen - en dat het in mijn oren klinkt alsof het huilende baby tje overstuur is. “Dat kan niet, hij ligt er pas net in”, reageert de vrouw, gevolgd door een niet-geruststellende “maak je geen zorgen”. Reality check: ‘dat doe ik dus wél’, denk ik bij mezelf. Dat is toch precies waarom ik nu kom inchecken?
Geen gesprek mogelijk
Met een nieuwsgierige houding reageer ik dat het inderdaad misschien verschillende kinderen zijn geweest die ik hoorde. En dat ik natuurlijk niet weet of ze af en toe bij het baby'tje is gaan kijken. Helaas, de boodschap wordt niet ontvangen. Er is geen gesprek mogelijk. Met een gevoel van ongenoegen en verdriet besluit ik het erbij te laten en wandel ik terug naar mijn eigen werkplek. Tuurlijk, ik snap dat het een momentopname is, dat de ruimere context ontbreekt en dat het me als moeder persoonlijk raakt… toch sta ik volledig achter de gedachte dat een kind zo lang overstuur in een bedje laten liggen niet oké is. Thuis niet, elders niet. Hoe dit verhaal afloopt? Dat vertel ik je verderop in deze blog. Eerst naar de concrete tips, ‘tot leven gekomen’ door deze situatie.
Vraag jezelf af: ‘zou ik m’n kind hier naartoe brengen?’
Of ik een van mijn kinderen achter zou laten bij bovenstaande crèche? No way! Een vraag die je je als ouder altijd moet stellen, op het moment dat je keuzes voor locaties gaat maken. Of het nu voor zwemles is, voor school of opvang (in een bedrijf): je laat jouw kind bij anderen achter - mensen die mede-zorgers worden over jouw zoon of dochter. Dat betekent dat jullie elkaar moeten vinden in het denken en doen in opvoeden. Een diepgeworteld gevoel van waarden en opvattingen, zodat je erop kan vertrouwen dat je kind behandeld wordt op een manier waar jij achter staat. Dus já: je mag hier retekritisch in zijn en néé: je bent geen zeurende of veeleisende ouder. Je wilt het beste voor je kind, en dat maakt je juist een fantastisch mooie ouder. En tuurlijk: overal controle op hebben? Dat is vrijwel onmogelijk. Wel is het haalbaar om van tevoren zo helder mogelijk te krijgen met wie je te maken hebt, zodat jij met een glimlach én vertrouwen je kindje daar kan achterlaten. Door naar de tips!
Tip #1: ‘lees’ de andere ouders/kids die er komen
Afgelopen zomer was er een mooie ontmoeting tussen mij en twee andere ouders, hier in het park. “Toen wij bij die school gingen kijken, was jij er ook.”, sprak een van hen. “Je had ook een baby mee. Volgens mij was het een voorleesochtend of zoiets. Je straalde zoveel rust uit, dat wij tegen elkaar zeiden: als een ouder als zij voor deze school kiest, dan kan dit ook bij ons passen”. Iets wat ik al die jaren dus nooit wist, maar wat me nu werd verteld. Het bewijs dat iemands aanwezigheid bepalend kan zijn voor het maken van een keuze. Naar jou omgebogen: kijk om je heen wie er met jou aanwezig zijn, daar op locatie. Luister wat je lichaam je vertelt, of je je fijn voelt. Wat zie je, wat valt je op, vind je herkenning?
Tip #2: ga (meermaals) langs, ook op niet-geplande momenten
Al die open dagen en meeloopmomenten: hartstikke leuk, maar niet altijd een weerspiegeling van een normale dag. Weet dat je altijd de vrijheid mag pakken om op spontane en niet-gebruikelijke momenten aan te kloppen. Juist buiten die geplande dagen krijg je een realistisch beeld van hoe het er echt aan toe gaat. Hoe de sfeer is, welke energie er hangt en of er rust heerst - of juist chaos. Wil je het echt goed aanvoelen? Ga dan bijvoorbeeld een keertje of drie langs. Ga bij jezelf na hoeveel momenten jij specifiek nodig hebt - en welke momenten dit dan zijn. Dit kan trouwens ook ná je gemaakte keuzes gelden. Hierover meer in tip #10.
Tip #3: checken: hoeveel en welk materiaal is er?
Als je er toch bent… check dan ook gelijk even het materiaal. Hoeveel is er voor de kids aanwezig? Is de inhoud passend bij wat jij jouw kind wil meegeven? En hoe worden alle spullen opgeborgen (rust vs. chaos)? Een concreet voorbeeld: stel je voor dat er bij een gastouder iPads liggen voor peuters. Mijn gevoel schreeuwt dan direct ‘nee’. Zelf vind ik dit namelijk voor die kleintjes niet nodig - omdat ik weet hoe schadelijk schermen kunnen zijn. Geef mij maar open-ended speelgoed en spulletjes van hout. Als ik dat zie, voelt het vertrouwd en geeft het rust. Gevoel volgen dus.
Tip #4: kletsen over voor jou belangrijke thema’s
In de categorie ‘durf te vragen’: ga het gesprek aan over voor jou belangrijke thema’s. Stel bijvoorbeeld vragen over hun aanpak als er zorgen zijn vanuit school. Wat gebeurt er als jouw kind zich vaker afzondert/huilt/boos is? Hoe kijken ze naar gedrag en emoties bij kids? Hoe vieren ze uitjes/verjaardagen? Past dat bij dat wat je jouw kind wil meegeven? En ohja: hoe houden ze voortgang bij, geven ze bijvoorbeeld cijfers en is er ondersteunend personeel? Kijken we naar kinderopvang tot vier jaar, dan kan je ook vragen stellen over voeding, schema’s en regelmaat. Persoonlijk voorbeeld: toen wij gingen kijken voor de rondleiding op school, stond er een stoeltje op de gang. Ik wilde weten waar deze voor diende. Of dit bijvoorbeeld een strafstoeltje was (straffen = mijn allergie) of dat dit er met een andere reden stond. Belangrijke info, waar ik - door te vragen - het antwoord op kreeg.
Tip #5: maak heldere keuzes: sta achter je voorkeur
Krijg duidelijkheid over wat voor jou belangrijk is. Hoe wil je dat je kind opgroeit, wat wil je meegeven, welke omgeving stimuleert dit? Elke plek heeft zijn eigen visie en ‘geloof’. Een eigen manier van werken en kijken. Als jij een duidelijke voorkeur hebt, is het sterk om je keuze hierop af te stemmen. Kwesties waarover je kunt nadenken: grotere organisatie of toch kleinschalig? Kinderopvang, gastouder of familie? Kinderdagverblijf: agrarisch of bijvoorbeeld volgens de visie van Pikler? Type school: Jenaplan, Dalton, Vrije school of toch Montessori? Zwemles: methodiek, wel/niet mee kunnen kijken via ramen, duur van de lessen, individueel of groepsgericht, aantal afzwemmomenten en de pedagogische visie. Yep, een hoop om over na te denken, maar wel een must voor een duurzame keuze.
Tip #6: verzamel ervaringen van anderen
Iets ervaren door je eigen ogen is onmisbaar, maar het horen van ervaren van anderen een waardevolle aanvulling. Sterker nog: als het kindje van die andere ouder al jarenlang op die school zit, dan kan deze ouder je als geen ander vertellen hoe het bevalt. Hoe het eraan toe gaat. Vraag niet alleen waarom ze de keuze hebben gemaakt, maar ook of de keuze aan de verwachtingen voldoet. Waar zijn ze blij mee? En wat vinden ze minder prettig?
Tip #7: neem niet direct genoegen met personeelstekort
Klopt, er zijn tegenwoordig een hoop personeelstekorten binnen de kinderopvang (en ook op basisscholen). Toch zie ik genoeg plekken waar dit helemaal niet of nauwelijks het geval is. Het is goed om je af te vragen waarom er hier verschillen in zijn. Is er een personeelstekort? Vraag waar dit aan ligt en hoe ze hiermee omgaan. Onthoud: veel wisselingen in personeel is niet wenselijk voor je kind. Vind je een opvang op school die verder van huis is, maar waar het personeel steady is? Dan is dat zeker iets om over na te denken.
Tip #8: staar je niet blind op keuringen en diploma’s
Tuurlijk, die dame op de kinderopvang heeft geleerd voor dat wat ze doet. En ja: die school is door de keuring van de inspectie gekomen: ‘kijk die sticker maar!’. Toch wil ik je meegeven om je niet blind te staren op keuringen en diploma’s. Het is namelijk geen voorwaarde dat ze dezelfde normen en waarden in opvoeden als jij hebben. Nogmaals: die school of opvang wordt mede-opvoeder van jouw zoon of dochter. Zorg dat jullie met elkaar matchen - op professioneel én menselijk niveau. Precies dat samenspel, maakt een kloppend geheel.
Tip #9: ervaar de overdracht: past deze bij jouw wensen?
Van snel, kort en krachtig tot uitgebreid, open en met ruimte: hoe gaat de plek om met de overdracht? Belangrijk om te ervaren, voordat je volmondig ‘ja’ roept op jullie ‘co-parenting’. Je wilt niet weten hoe vaak ik op de drempel heb gestaan en gezeten - en zelfs in de klas ben gebleven om mijn kinderen op hun tempo te laten wennen. Nee, dat lukte écht niet altijd in combinatie met werk, maar waar het kon, deed ik het wel. Ging het niet zo lekker? Dan nam ik m’n kind weer mee naar huis. Dit vraagt stevigheid van jou als ouder, maar ook inlevingsvermogen vanuit de school/opvang. Probeer duidelijk te krijgen hoe zij hier tegenover staan. Geven ze jou als ouder de vrijheid om jouw kind op jouw manier te begeleiden, of kaderen ze dit meer in? Voor mij persoonlijk zou het een negatief effect hebben, als zij mij vertellen hoe ik het ‘moet’ doen. Dit geeft geen gevoel van vertrouwen, eerder ongemak. Vinden ze het lastig, dan kan je er altijd een gesprek over aangaan. Toch is het goed om in je achterhoofd te houden: hoe ze met jou als ouder omgaan, zegt ook veel over hoe ze met jou als kind omgaan.
Tip #10: haal je kind op onverwachte + verschillende momenten op
Hebben jullie een fijne plek voor je kind gevonden? Fijn! Extra tip is dan om je zoon of dochter op onverwachte en verschillende momenten op te halen. dit zijn (net zoals bij tip #2) de momenten dat je ziet wat er écht gebeurt, in verschillende situaties. Mocht je ooit iets zien wat schuurt, dan kan je daar direct het gesprek over aangaan. Ideaal dus.
Tip #11: gevoel volgen, ouder, gevoel!
Gevalletje ‘open deur intrappen’? Misschien, maar het is toch echt wel het meest waardevolle wat je als ouder, maar ook als ‘gewoon’ mens, kunt doen. Zoals ik eerder al schreef, breng je jouw kind bij iemand anders onder. Jij bent er niet - en moet erop kunnen vertrouwen dat die ander de zorg en liefde geeft die jouw kind nodig heeft. Waar jij achter staat. Sterker nog: in sommige gevallen moet je hem/haar élke dag met een gerust hart afdroppen. Dat is nogal wat, niet? ;-) Voel jij al bij de kennismaking dat je gevoel je iets influistert? Ga na waar het gevoel vandaan komt, onderzoek het en durf ernaar te handelen.
Tip #12: over het volgen van gevoel: durf later bij te sturen!
Zit je al ergens aangesloten, maar merk je dat dit gevoel tussentijds negatief omslaat? Onderzoek dan wederom wat het gevoel zegt en waar het vandaan komt. Ga allereerst het gesprek aan. Uit je zorgen met een open houding en vertrouw erop dat ze iets met het gesprek doen. Kan er niks veranderen, zie je dat er (ondanks de afspraken) niks gebeurt of blijft je gevoel hetzelfde? Dan mag je altijd veranderen van plek. Schreeuwt je gevoel écht dat het fout zit of is er iets gebeurd waardoor het vertrouwen beschadigd is? Dan heb je natuurlijk áltijd de vrijheid om direct van plek te wisselen. Je zal zeker niet altijd weten of je de juiste keuze maakt, maar het is wel fijn om te weten dat je die vrijheid hebt. Altijd.
Ohja, hoe het met de huilende baby afliep?
Zo, de tips zijn binnen. Hopelijk heb je er wat aan! Ik wens je in ieder geval heel veel plezier en geluk bij het maken van de voor jullie juiste keuze. Voordat ik de blog afsluit kom ik - zoals beloofd - nog even terug op het huilende baby tje. Ik liep dus met een verdrietig gevoel terug naar mijn werkplek. Zo’n vijf minuten later gluurde ik die kant op en zag ik dat het kindje door een andere dame uit het bedje werd gehaald. Een dame die ik ook sprak tijdens mijn korte bezoekje - en die toch maar mooi in beweging is gekomen. Hoe moeilijk ik het ook vond om uit mijn veilige modus te kruipen en die kant op te lopen, ik ben blij dat ik dit gedaan heb. Iets in mij zegt dat ik hiermee toch een zaadje heb weten te planten. En je weet ‘t: meerdere zaadjes maken een rijkelijke bloementuin. Laten we elkaar als ouders dus vooral blijven helpen - met onze intuïtie als belangrijkste drijfveer.
GevoelsRijke afsluiter: jouw kind, jouw keuzes. Jouw normen en waarden, jouw richting. Durf te vertrouwen op je gevoel, maar durf ook kritisch te zijn, vragen te stellen en bij te sturen. De keuzes die jij nú maakt, zijn mede-bepalend voor hoe je kind opgroeit en volwassen wordt. Yep, it takes a village to raise a child, maar jij bepaalt wél hoe de inhoud hiervan eruitziet. Voelsprieten uit - en op onderzoek uit. Het geeft jouw kind een passende basis, en bespaart jou (op de lange termijn) een hoop spreekwoordelijke hartverzakkingen. Geen overbodige luxe, niet? ;-)
