Let love talk! Weet jij welke liefdestaal jijzelf, jouw partner én kind spreekt?
Leven is leren - net zoals elke relatie dat is. In alle eerlijkheid kan ik zeggen dat mijn man en ik de afgelopen periode in een uitdagende leercurve zaten. Niet makkelijk, wel heel waardevol. Het drukt enerzijds op persoonlijke pijnen en gedragingen, maar opent anderzijds deuren naar ontwikkeling en verbinding. Helpend hierin zijn de vijf liefdestalen van Gary Chapman, relatiepsycholoog uit Amerika. Interessant voor eigenlijk alle relaties: van partner-partner tot ouder-kind. Bekend of onbekend met deze manier van communiceren? In beide gevallen zeg ik: zeker doorlezen. Want: we trekken ‘m door naar zeven talen - mét heldere voorbeelden per doelgroep. Let’s talk!
Zelfliefde op #1
Laten we beginnen bij het begin: zelfliefde. Letterlijk het begin trouwens, want voordat je vol overgave liefde kan geven aan een ander, is het belangrijk dat je éérst van jezelf houdt. Dat je jezelf in grote lijnen accepteert, respecteert en leuk vindt. Houd je niet van jezelf? Dan kan het lastig worden om een relatie te onderhouden. Dat heeft onder andere te maken met het feit dat zelfliefde ervoor zorgt dat je beter grenzen kan stellen en bewaken. Dat je weet wat je (niet) nodig hebt, waar je je (niet) goed bij voelt en wat ‘liefde’ überhaupt voor jou betekent. Met een sterk gevoel van eigenwaarde, ben je minder op zoek naar bevestiging en ben je bereid liefde te geven vanuit zelfgenoegzaamheid, in plaats van gebrek. Ook: je geluk is niet volledig afhankelijk van de ander, je bent minder snel jaloers/onzeker én hebt meer emotionele veerkracht in lastigere tijden. Dus… voordat we écht aftrappen: ga eens na hoe het zit met jouw liefde voor jezelf. Zijn er stappen te zetten? Gun jezelf dan… die liefde.
Je eigen liefdestaal vs. de liefdestaal van de ander
Als je van jezelf houdt, heb je helder wat goed voor je is. Wat bij je past en waar je verlangens liggen. Dat brengt me bij jouw eigen liefdestaal - niét te verwarren met de liefdestaal van je partner of kind. Jouw eigen liefdestaal is de vertaling van hoe jij jezelf het meest geliefd voelt. Wat je hiervoor nodig hebt. Oftewel: hoe jij liefde het beste kan geven en ontvangen. De liefdestaal van je partner/kind is logischerwijs de manier waarop hij/zij liefde het beste kan geven en ontvangen. In veel relaties ‘spreken’ beide schakels een andere liefdestaal. Dat betekent dat ze liefde anders geven en nemen. Het kan bijvoorbeeld zijn dat jij je intens geliefd voelt als je een knuffel krijgt (lichamelijk contact), terwijl je partner dat juist voelt tijdens een goed gesprek (aandacht/tijd). Je kind kan daarentegen die liefde extra voelen als je een complimentje geeft (warme woorden). Weet je niet zo goed welke liefdestaal je partner spreekt? Doe los van elkaar de test van Happinez (1 overkoepelende vraag, tien keuzes) of de iets uitgebreidere van Truity (twaalf vragen, zeven liefdestalen) en praat erover. Vind je het lastig om in te schatten bij je kind? Probeer dan de verschillende liefdestalen (die later volgen) eens uit. Je voelt dan vanzelf aan wat werkt, wat minder en wat niet.
Verbinden? Spreek andermans love language
Je raadt het al: wil je verbinden met de ander, dan is het nodig dat je zijn/haar liefdestaal spreekt. Het is namelijk een valkuil om je eigen liefdestaal op de ander te projecteren. Laten we het voorbeeld van hierboven nemen. Jij gaat helemaal ‘aan’ op die knuffel en vult voor je partner in dat deze datzelfde gevoel ervaart. Je geeft de hele dag door knuffels, terwijl hij/zij dat een beetje overdreven vindt. Je partner kan daardoor geïrriteerd op een knuffel reageren (of helemaal niet), waardoor jij onbegrip voelt. Maar… spreek je zijn/haar liefdestaal, dan snap je dat de ‘aan’-knop dat goede gesprek is. Tuurlijk, dan kan je alsnog die knuffels geven, maar misschien niet in overdaad. Combineer je eigen liefdestaal met zijn/haar liefdestaal, en knoop zelf eens een mooi gesprek aan. Schenk een goed glas wijn in, zet wat lekkers neer en reserveer een avond voor mooie gesprekken. Toon interesse, heb een luisterend oor en let that love do the talking. Je zal merken dat er een opening komt, omdat je zijn/haar liefdestaal spreekt. En het mooie? Als je je eigen liefdestaal kent, maar ook die van de ander, dan vind je elkaar in het midden. Want: als jij zijn/haar taal spreekt (goed gesprek), zal dat sneller leiden tot het spreken van jouw liefdestaal (knuffel). Win-win dus!
Ie-de-reen spreekt de taal van de liefde!
Goed nieuws: we spreken állemaal de taal van de liefde! Ja, ieder alleen wél op zijn eigen manier. Dat betekent ook dat in élke relatie (verschillende) liefdestalen zijn. Of het nu om de relatie met je partner gaat, die met je kind of met je beste vriend(in). Want: we willen allemaal gehoord en gezien worden - en hebben daarin allemaal onze eigen behoeften. Dat maakt de liefdestalen van Chapman een ware goudmijn voor het leven. Als je het mij vraagt dan. ;-) In deze blog focus ik op de relaties die passen binnen mijn werk (hieronder opgesomd). Bij elke liefdestaal zal ik per doelgroep korte en krachtige voorbeelden aanhalen, om de input zo begrijpelijk mogelijk over te brengen.
Partner-partner
Ouder-jong kind
Ouder-tiener
De 7 liefdestalen van Chapman en Truity
Met bovenstaande kennis over zelfliefde, je eigen liefdestaal en die van de ander, is het tijd om de specifieke liefdestalen te behandelen. Zoals gezegd is Gary Chapman de grondlegger van het principe van de vijf liefdestalen. Volgens hem zijn dit dé manieren waarmee mensen liefde aan elkaar uiten. Overigens kan het zijn dat er niet één, maar meerdere liefdestalen bij je passen. Daarop vult Truity - een Amerikaans bedrijf dat hoogwaardige persoonlijkheidstesten ontwikkelt - aan dat het ook zomaar kan zijn dat je je in geen van de vijf talen kan vinden. Met die wetenschap deed zij haar eigen kwalitatieve onderzoek, waaruit twee extra liefdestalen vloeiden. Hieronder behandel ik eerst de vijf liefdestalen van Chapman - waarna ik afsluit met twee extra varianten van Truity.
1. Warme woorden
Het uitspreken van positieve woorden, complimentjes, lof of lieve zinnen zoals ‘ik waardeer je’. Tuurlijk: uitspraken als deze zijn voor iedereen een feestje. Kritiek en negativiteit worden over het algemeen als niet fijn ervaren. Toch lopen mensen met deze liefdestaal éxtra warm voor deze woorden.
Partner-partner
Spontaan ‘ik hou van je’ zeggen, je waardering uitspreken voor het fixen van dat probleem of aangeven hoe knap je het vindt hoe hij/zij op werk presteert. Hier wordt jouw partner megablij van, als dit zijn/haar liefdestaal is. Zorg er wel voor dat het oprecht is. Je lief is niet op ‘t achterhoofd gevallen en voelt wanneer iets niet gemeend is. Oprechtheid wint. Altijd.
Ouder-jong kind
Met name bemoedigende woorden zijn positieve ‘brandstof’ voor je kindje. Bij een eerste keer bijvoorbeeld (“Wat fijn, dat je eerste schooldag zo goed ging!”) of toejuichende uitspraken die moed geven (“Ik geloof in jou, schat. Jij kan dit!”). Laat vooral ook je gevoel spreken en uit je liefde (“Ik vind je lief”). Maar let op: hang hier geen voorwaarden aan (“Ik vind je lief, máár wel als je X doet”). Straffen en belonen werken namelijk averechts.
Ouder-tiener
Tieners hebben het nodig om erkend te worden in dat wat ze doen/behalen. Denk aan goede cijfers, sportprestaties of persoonlijke groei. Hun zelfbeeld is vol in ontwikkeling, waar jij als ouder een belangrijke rol in speelt. Complimenten als ‘ik ben trots op je!’, ‘wat zie je er leuk uit’ en ‘fantastisch wat je gepresteerd hebt’ versterken hun gevoel van eigenwaarde. Voor elke tiener belangrijk, maar voor sommigen een beetje extra. Ook hierbij geldt: houdt het oprecht en blijf weg van voorwaardelijke uitspraken (maar/als). Houd straffen en belonen dus buiten de deur.
2. Oprechte aandacht en tijd
Iets leuks doen met elkaar, een goed gesprek met elkaar voeren en de telefoons een avondje opbergen. Bij deze liefdestaal gaat het erom dat je oprechte aandacht voor elkaar hebt. Kwalitatieve tijd met elkaar doorbrengen, zonder dat je aandacht bij 1001 andere dingen is. Iemand die deze taal vloeiend spreekt, zal jou door deze moves nóg meer waarderen. Zéker in een wereld waarin we steeds meer rennen, ‘moeten’ en willen.
Partner-partner
Spreekt jouw partner deze taal, dan maak je hem/haar éxtra blij met het tonen van interesse. Vraag eens uit jezelf hoe het écht gaat, waar deze behoefte aan heeft en of je iets voor hem/haar kan betekenen. Ook zal een verrassing in de vorm van een dagje weg goed vallen - net zoals dat je zelf voorstelt om een romantisch avondje thuis met elkaar door te brengen. Zonder telefoons, mét oprechte aandacht.
Ouder-jong kind
Sla die laptop eens dicht, zet die tv eens uit en laat dat huishouden eens een dagje voor wat het is. Er gaat écht niemand dood als je de boel even de boel laat - en je aandacht aan je kind geeft. Dit hoeft niet altijd een hele dag te zijn (speeltuin of theater), maar kan ook een korter moment zijn. Denk aan liefdevol oogcontact, oprecht luisteren naar de schoolavonturen, samen een spelletje spelen of met elkaar eten (maken). Deze oprechte momenten zijn juist de momenten dat verbinding ontstaat.
Ouder-tiener
Tieners ontwikkelen diepe relaties met de mensen die hen oprechte aandacht geven - zéker in een wereld waar social media (= onpersoonlijk en vlug) leading is. Ze waarderen het als ze de onverdeelde aandacht krijgen. Door het samen kijken van een film bijvoorbeeld, het met elkaar doorspreken van de dag of het bezoeken van een pretpark bijvoorbeeld. Quality time dus. Zonder afleiding en met - daar is ‘ie weer - oprechte aandacht.
3. Cadeautjes uit liefde
Het krijgen van een lief kaartje, een grote bos bloemen of een zelf in elkaar geknutseld gebaar. Het ontvangen van iets uit liefde voelt als een cadeautje. Eigenlijk zegt zo’n gebaar dat er aan je gedacht wordt. Dat je ertoe doet. Dat je het waard bent. Het gaat hier niet om de grootte, maar vooral om de oprechtheid. Waardering die we allemaal nodig hebben, maar als je deze taal spreekt, nog een beetje meer.
Partner-partner
Is jouw partner gevoelig voor cadeautjes, dan is dit dé manier om daar op in te spelen. Dat kan zijn op belangrijke momenten zoals een verjaardag of jubileum, maar ‘spreekt’ juist éxtra op de onverwachte momenten. Zomaar een bloemetje sturen bijvoorbeeld, tijdens het shoppen dat paar schoenen cadeau geven of een lief kaartje in de tas verstoppen. Een tastbare manier van liefde tonen dus, zonder dat het veel hoeft te kosten. Nou ja… niet veel geld. Wél veel liefde. ;-)
Ouder-jong kind
Voor sommige kinderen - zeker zij die deze taal vloeiend spreken - is het krijgen van een cadeautje een intense uiting van liefde. Denk aan die cadeautjes onder de kerstboom of op zijn/haar verjaardag. Dat betekent niet dat je wekelijks met een zak cadeaus hoeft klaar te staan. Integendeel! Pluk een bloemetje voor je kind, plak een sticker op de schooltas of doe een lief kaartje in de broodtrommel. Laat voelen dat het recht uit je hart komt. Dat is namelijk precies hoe je dat andere hart raakt. Via liefde in een doosje. Of omhuld met inpakpapier.
Ouder-tiener
Voor tieners kan een cadeau voelen als waardering. Het draagt het gevoel van ‘gezien worden’ over. Ook hierin gaat het niet om het prijskaartje. Zeker deze doelgroep, die een stukje bewuster is dan jongere kids, waardeert gepersonaliseerde presentjes extra. Denk aan het maken van die favoriete maaltijd, het geven van dat ene langverwachte kettinkje of het verrassen met tickets (voor twee ;-)) voor het concert van die favoriete band. Ken je kind - en speel in op dat waar zijn/haar hartje sneller van gaat kloppen.
4. Dienstbaarheid
Ergens bij helpen, je hulp aanbieden of zeggen “Hey, dit doe ik wel even voor je!”. Het zijn manieren van dienstbaarheid om (vaak) praktische zaken makkelijker te maken. Zeker mensen die niet snel om hulp vragen - maar deze taal wel spreken - krijgen direct een glimlach van zulke acties. Iets doen voor een ander dus, zonder iets terug te verwachten. Da’s liefde - zonder voorwaarden.
Partner-partner
Het kan zomaar zijn dat jouw partner niet zo snel om hulp vraagt, maar diep van binnen wel naar die hulp verlangt. En hoe fijn is het als jij deze helpende hand kan bieden, zonder dat je partner zich bezwaard voelt om het te vragen? Spring eens wat vaker bij in het huishouden, stel voor dat jij de kids deze week wat vaker naar bed brengt of bied aan om de boodschappen te doen en lekker te koken. Spontaan - of juist in tijden van drukte: het zal hoe dan ook goed ontvangen worden.
Ouder-jong kind
Samen in de tuin werken, bijspringen in het maken van huiswerk of je kind helpen met leren schrijven. Jonge kinderen - en met name zij die deze liefdestaal spreken - vinden het gevoel van geholpen worden heerlijk. Het geeft de boodschap dat je van ze houdt - en dat ze het waard zijn. En het mooie? Als jij dit doet, is de kans groot dat ze vanzelf ook klusjes gaan oppakken. In het huishouden bijvoorbeeld. Iets met het geven van het goede voorbeeld…
Ouder-tiener
Die sportkleding klaarleggen, helpen met het voorbereiden van die toets of die kapotte fiets repareren. Tieners die deze taal spreken, voelen zich extra geliefd als iemand voor hen de handen uit de mouwen steekt. Dat wordt gewaardeerd in alledaagse dingen, maar zeker ook tijdens moeilijke situaties. Denk aan een toetsweek, als je kind sociale verwachtingen voelt of verdrietig is om iets.
5. Lichamelijke aanraking
Een warme knuffel, een kusje op het voorhoofd of gewoon even een hand op die schouder. Mensen die deze liefdestaal spreken, maak je extra blij met oprechte vormen van fysiek contact. Niet zozeer op verzoek, maar het liefst spontaan en echt vanuit je hart. En natuurlijk: op een manier waarvan jij weet dat diegene het fijn vindt. Wat de een namelijk fijn vindt, hoeft de ander weer niet prettig te vinden. Know your loved ones.
Partner-partner
Spreekt jouw partner deze lichamelijke liefdestaal - en jij iets minder? Dan kan het zijn dat hij/zij vaker dan jij behoefte heeft aan seks. Of misschien wel gewoon aan een knuffel of een arm om hem/haar heen. Het kan lastig zijn om deze taal te spreken, als je het niet voelt. Toch leert de praktijk dat oprechte aandacht, luisteren en oefenen veel kan brengen. Dat kan al een simpele ‘ik kruip lekker tegen je aan op de bank’ zijn bijvoorbeeld. Of een kleine aanraking, als jullie aan het koken zijn. Kleine stapjes vormen samen één grote stap.
Ouder-jong kind
De kieteldood geven (wel met respect voor grenzen), knuffelen op de bank of een ouderwets potje stoeien. Kinderen met extra behoefte aan lichamelijk contact, maak je blij met zulke handelingen. Je hoeft écht niet altijd uren te knuffelen (dat mág natuurlijk wel ;-)), soms is een simpele aai over de bol al genoeg. Ken je kind en voel aan wat hij/zij fijn vindt. Forceer lichamelijk contact nooit, zeker niet bij kinderen. Het moet altijd veilig, oprecht en vertrouwd voelen.
Ouder-tiener
Sommige tieners hebben net dat beetje extra fysieke aandacht nodig, om zich emotioneel gesteund te voelen. Dat kan een troostende knuffel zijn als deze verdrietig is, het vasthouden van de hand tijdens die wandeling of een kus op de wang bij een afscheid. Het geeft het gevoel van comfort en zekerheid. Maar… ook hierbij geldt: weet wat je kind prettig vindt. Forceren is nooit een goed idee, invoelen wel.
6. Intellectuele stimulatie (aangevuld door Truity)
Het waarderen van intelligentie, het respecteren van iemands mening en het deelnemen aan discussies die voor hem/haar belangrijk zijn. Iemand die de liefdestaal van intellectuele stimulatie spreekt, heeft extra de behoefte om te verbinden via de geest. Net zoals bij #2 gaat het dus om oprechte aandacht, maar dan wel specifiek op breinniveau.
Partner-partner
Het doen van fijne dingen samen is leuk, maar in dit geval heeft je partner net iets meer nodig dan dat. Deze waardeert het als je luistert naar zijn/haar verhalen over werk en vindt het nóg fijner als je deelneemt aan dit gesprek. Yep, interesse tonen. En ook al liggen jullie misschien niet helemaal op een lijn als het gaat om politieke voorkeuren of maatschappelijke zaken, het oprecht luisteren en respect tonen: daarmee maak je écht een groot verschil.
Ouder-jong kind
Even over dat intellectuele gesprek met je kind van vier hè…. grapje natuurlijk. Je snapt dat we deze lekker skippen. ;-)
Ouder-tiener
Bij tieners hangt het er echt van af hoe ver ze zijn in hun ontwikkeling en waar ze zich mee bezig houden. Het kan bijvoorbeeld zijn dat jouw veertienjarige zoon of dochter misschien wel heel erg bezig is met een maatschappelijk topic (body shaming, genderdiscriminatie, social media, etc.). Als ouder is het belangrijk dat je hier oor voor hebt en laat zien dat deze manieren van denken welkom zijn. Gevoelens erkennen dus , zodat je kind de ruimte krijgt om zich te ontwikkelen vanuit zijn/haar eigen waarden. Authentiek kan opgroeien.
7. Emotionele support (aangevuld door Truity)
Contact maken wanneer iemand het moeilijk heeft, ondersteunen in lastige situaties en voor iemand zorgen als die (onuitgesproken) behoefte daar is. Deze laatste liefdestaal focust wederom op het met elkaar doorbrengen van tijd, maar wel op emotioneel vlak. Op momenten dat iemand het écht nodig heeft - en jij dus een verschil kan maken.
Partner-partner
Struggelt je partner met zichzelf, gaat deze door een lastige periode of heeft deze een flinke tegenslag moeten incasseren? In dit geval snakt hij/zij naar emotionele connectie met jou. Dat jij probeert te begrijpen hoe diegene zich voelt - en zo verbinding maakt. Ook help je je partner door in deze periode extra zorg te geven. Daarmee zeg je eigenlijk: “Ik snap dat je het nodig hebt, dus je krijgt het van me”. Ofwel, invoelen zonder per se fysiek te worden.
Ouder-jong kind
Elk kind heeft behoefte aan erkenning, met name op emotioneel niveau. Is je kind verdrietig omdat deze is gevallen? Is ‘ie afgewezen op school? Of misschien wel verward omdat er iets vervelends is gebeurd? Probeer je in te leven in je kind - zonder te oordelen of de aandacht naar jezelf toe te trekken. Laat zien dat je deze gevoelens er mogen zijn - en dat erover gepraat mag worden. En wil je kind niet praten? Voel dan vanuit emotionele verbinding aan wat hij/zij wél nodig heeft.
Ouder-tiener
Tieners zitten vol in hun ontwikkeling en daarin zijn wij als ouders belangrijke begeleiders. Is de verkering uit? Zeg niet dat ‘je daar wel overheen komt’, maar laat zien dat je het oprecht vervelend vindt. Zijn/haar verdriet snapt. Heeft hij/zij een vervelende comment onder een foto op social media gekregen? Wuif het niet weg onder de noemer ‘niks van aantrekken joh’, maar ga het gesprek aan en luíster waarom dit hem/haar zo raakt. Wat het échte gevoel eronder is. Op die manier geef je aan dat alle gevoelens er mogen zijn - waardoor je kind de ruimte krijgt om helemaal zichzelf te zijn - en ook zo op te groeien.
GevoelsRijke afsluiter: spreek jij je eigen liefdestaal, maar ook die van je (kleine) geliefde? Dan hoor je niet alleen jezelf, maar ook de ander. Hét recept voor een liefdevolle relatie! Eentje waarin je met elkaar werkt aan het verdiepen van jullie verbinding en oog voor elkaar hebt. Nogmaals: verwacht niet van jezelf dat je altijd maar dezelfde liefdestaal als je partner en/of kind spreekt. Verschillen hierin zijn heel gezond - maar tegelijkertijd ook een teken dat het belangrijk is om elkaar goed te kennen. Zéker als partners onder elkaar. Beweeg een beetje naar elkaar toe - om zo samen in het midden uit te komen. Want onthoud: liefde gaat niet zozeer over hetzelfde zijn, maar meer om de wil om elkaar ook in de verschillen te accepteren. Iets met hier en daar een scheutje water bij de wijn doen.