Kletsen over Sinterklaas: eerlijke gesprekken, ongevraagde meningen & tips ter ontspanning

De decembermaand is in aantocht - net zoals Sinterklaas. Althans, als we het sprookje mogen geloven dan. Waar deze vertelt dat deze goedheiligman via de stoomboot uit Spanje komt, kiezen wij - mijn man en ik - er bewust voor om eerlijk te zijn tegen onze drie kinderen. Of we deze periode niet vieren? Zéker wel! Sterker nog, onze eerlijkheid in combinatie met het magische denken van onze kids is - om in sinterklaastermen te blijven - heilig. Het échte verhaal en de fantasieversie bestaan namelijk naast elkaar. Een cadeautje voor ons als ouders én natuurlijk: voor de kids. Die drukke december? Meningen van anderen? Mijn ervaringen? Nuttige tips? Je vindt het in deze blog.

Damn, december = druk

Laten we er niet omheen draaien: december = druk. En dat niet alleen: ook de aanloop daarnaartoe vraagt extra veel van ons als ouders en kinderen. Grote kans dat je kind met behoorlijke spanning uitkijkt naar de komst van Sinterklaas - en hier al weken van tevoren mee bezig is. Ondertussen gaan school, de zwemles, die wekelijkse sportactiviteit en speelafspraakjes gewoon door. Yep, druk dus. Goed is om (in deze context) niet elk kind over een kam te scheren. Zo zal het ene kind vooral heel blij zijn als deze denkt aan onze goedheiligman, terwijl het andere kind - vaak de meer gevoelige - extra veel angst en spanning voelt. Prikkels die een kind niet altijd goed kan verwerken, met bijvoorbeeld nachtmerries, driftbuien en buikpijn als resultaat. Als ouder snap ik dat dit niet altijd even leuk is, maar de verklaring is logisch. Daarvoor neem ik je mee naar het kinderbrein…

Kijkje in het overprikkelde kinderbrein

Bovenstaande activiteit van het (kinder)brein, ook wel zintuiglijke prikkelverwerking genoemd, is het vermogen om informatie uit ons lichaam en de omgeving via de zintuigen op te nemen, te verwerken en daarop te reageren. Dit proces gaat de hele dag door, waarbij het brein zelf filtert hoe belangrijk elke prikkel is. Bij het ene kind zal bijvoorbeeld het Sinterklaasjournaal als zachte en fijne prikkel binnenkomen, terwijl bij het andere kind die prikkel een stuk harder en scherper is. Logisch: het ene kind is gevoeliger dan het ander. Zoals gezegd (en zoals je waarschijnlijk zelf ervaart) zijn er in december dus meer prikkels. Dit zijn er vaak zoveel, dat het kinderbrein dit niet helemaal goed kan verwerken. Een beetje vergelijkbaar met wanneer je kind ziek is, gestrest of moe bijvoorbeeld. Dan heeft het brein ook meer moeite met het verwerken van prikkels. Waarom? Omdat deze nog vol in ontwikkeling is én de energie er simpelweg niet is. Terug naar die decembermaand. Al deze prikkels kunnen dus zorgen voor overprikkeling, zéker bij gevoelige kinderen. Hierdoor kan het kind zich bewust worden van álle prikkels. Want: het brein kan de prikkels niet meer goed filteren. Dus… is jouw kind in deze periode sneller boos, vaker huilerig of regelmatig defensief? Dan kan dit zomaar een verklaring zijn. Zo, is dat ook weer opgehelderd. 

Sinterklaas als pressiemiddel? Stop!

Nu we het toch over die overprikkeling hebben, wil ik deze ook met je delen. Wat namelijk ook niet bijdraagt aan het spanningsniveau van je kind, is het welbekende beloningssysteem. Je weet wel, de ‘sinterklaaseditie’, waarbij ouders dingen roepen als “Je krijgt alleen cadeautjes als je lief bent”, “Sinterklaas weet alles, dus gedraag je!” en “Als je stout bent, ga je in de zak mee terug naar Spanje”. Angst zaaien dus, met een leuke verpakking eromheen. Zullen we bij deze afspreken dat we daar acuut mee stoppen? ;-)

Waarom wij eerlijk zijn over het Sinterklaasverhaal

Die gevoelige kinderen die ik hierboven omschrijf? Daar horen die van ons bij. Dat betekent dat ze over het algemeen gevoeliger zijn voor prikkels en sneller angsten ervaren. Iets wat ouders vaak terugzien rond de decemberperiode. Het voelt goed dat mijn kids de scherpste spanning niet voelen, omdat ze van jongs af aan het echte verhaal kennen. Tegelijkertijd vieren we het wél met elkaar, waardoor er vooral veel vreugde en gezelligheid is. Ideaal! Daarnaast vinden mijn man en ik het ook gewoon fijn om eerlijk te zijn, daarin ons gevoel te volgen. En gelukkig: elk jaar voel ik weer de bevestiging dat we als gezin hier de juiste keuze in maken. Dat dit voor óns de juiste manier is. Op een eerlijke en oprechte manier genieten we van het feest, van het verhaal van Sinterklaas/de pieten en het vullen van de schoentjes. Loopt de spanning hoog op of komen er vragen? Dan horen ze hoe het zit. ‘Een beetje dubbel’, hoor ik je denken, maar niets is minder waar. Bij kinderen tot ongeveer zeven jaar lopen fantasie en werkelijkheid namelijk door elkaar. Wat dat brengt? Wonderlijk mooie situaties, voor kids én ouders. Voorbeelden uit ons gezin zie je hieronder…

Waarheid met een vleugje kindermagie 

• Ze weten dat wij de cadeautjes kopen
  én bedanken tegelijkertijd Sinterklaas

• Ze herkennen het inpakpapier
  én zingen tegelijkertijd liedjes bij het schoen zetten (‘want dat hoort bij Sinterklaas')

• Ze weten dat het Sinterklaasjournaal een verzonnen verhaal is
  én kijken het tegelijkertijd met grote verwondering

• Ze snappen dat Sint en piet verklede mensen zijn
  én zijn tegelijkertijd in hun nopjes als ze een high five krijgen van een Sint of Piet in het winkelcentrum

(Ongevraagde) meningen van andere ouders

Al die meningen en oordelen. Als mens, maar zeker ook als ouder, ontkom je er niet aan. Verjaardagspartijtjes, onderwijs, kleding, voeding en omgangsvormen: grote kans dat ook jij ongevraagde meningen voor je kiezen krijgt. En vervelender nog: dat je je dit persoonlijk aantrekt. Voor het Sinterklaasverhaal zal dat niet heel anders zijn. Waar de ene ouder zweert bij het ‘in ere’ houden van het verhaal, kiest de andere ouder ervoor om eerlijk te zijn. En weer een ander gezin weigert mee te doen aan deze ‘hele heisa’. Moraal van het verhaal? Elk gezin doet het op zijn eigen manier - en de kunst is om daar oké mee te zijn. Sommige mensen zullen het bijvoorbeeld overdreven of ongepast vinden dat wij het eerlijke verhaal vertellen. Zijn bang dat wij het feest voor onze én andere kids verpesten. Terwijl er aan de andere kant juist weer ouders staan die respect hebben voor onze keuze. Meningen van anderen kunnen zwaar binnenkomen, maar ze zullen er altijd zijn. De vraag is: wát past er bij jullie als gezin? En wat weegt er zwaarder: je eigen gevoel - of dat van een ander?

Wanneer & hoe vertel je het je eigen kind?

Ben jij ‘team’ het echte verhaal? Dan kan ik me voorstellen dat je het misschien lastig vindt om te bepalen wanneer en hoe je dit vertelt. Over de ‘wanneer’: ik denk niet dat daar een specifiek geschikt moment voor is, alhoewel ik voor het slapengaan afraad. Kijk vooral naar je eigen kind. Is er bijvoorbeeld een moment dat er plots veel vragen komen? Dan zou dit een geschikt moment kunnen zijn om eerlijk te zijn. Ook kan je ervoor kiezen om het zelf te introduceren (“Wat weet jij over Sinterklaas” of “Zal ik het echte verhaal vertellen?”). Zorg in beide gevallen wel dat je voor jezelf duidelijk hebt wat je wilt vertellen, zodat je verhaal helder overkomt. Over de ‘hoe’: een tip is het luisterboek van insta-vriendin én pedagoog Anouk van der Lucht. Dit verhaal, dat de naam ‘ Hoe de Sint, Sinterklaas werd ’ draagt, neemt je kind op magische wijze mee in de ontstaansgeschiedenis van het Sinterklaasfeest. En ohja,  ze schreef er ook een blog over , waarin je meer tips vindt. Zeker je aandacht waard!

Persoonlijk inkijkje

“Wij vertellen ieder jaar opnieuw over Sinterklaas die echt bestond. En dat we dit jaarlijks rond 5 december naspelen met elkaar. Komen er vragen? Dan geef ik openheid. Soms blijven ze heilig geloven - daar is dan ook ruimte voor.”

“En al die andere kinderen dan?”

Nieuwsgierig: hoe denk je hier zelf over? Voel jij je verantwoordelijk voor de informatie die andere kinderen krijgen? Is dat een reden om je eigen gevoelens, waarden en opvattingen te parkeren? In mijn ogen is het belangrijk om vooral dicht bij jezelf te blijven, natuurlijk wel met respect voor de ander. Gelijk een mooie les die je je kind meegeeft! Naarmate onze kinderen ouder werden, heb ik uitgelegd dat alle ouders zelf kiezen wat ze vertellen over het Sinterklaasfeest. En dat wij met elkaar hebben afgesproken dat ouders de waarheid vertellen. In alle zeven jaren dat onze kinderen naar school gaan, heb ik er nog nooit ingewikkelde situaties mee gehad. Mijn ervaring is ook dat kinderen hun eigen waarheid hebben. Als een kind gelooft en een klasgenoot zegt dat Sinterklaas niet bestaat, is de kans groot dat deze reageert met ‘Echt niet, Sinterklaas bestaat gewoon’. Eigen beleving dus.

Samengevat: eerlijkheid verpest het niét voor kids

• Zeker bij gevoelige kinderen: minder spanning, meer plezier

• Bij kinderen tot gem. zeven jaar: waarheid en fictie lopen door elkaar

• Dicht bij jezelf blijven = ook een mooie les naar je kind toe

• Je bent verantwoordelijk voor je eigen kids, niet voor alle anderen

• Kinderen hebben hun eigen waarheid - en ook die kunnen naast elkaar bestaan

7 x tips voor een ontspannen Sinterklaas

Je bent wijzer over het kinderbrein, weet waarom ik eerlijk ben over Sinterklaas, snapt de kracht van kindermagie én hebt tips voor de ‘wanneer’ en ‘hoe’ in het vertellen. Nu is het tijd voor tips ter ontspanning, omdat we allemaal een fijne Sinterklaasviering verdienen. Juist, op onze eigen manier. Kijk daarom vooral welke tips bij je passen. Niks moet, alles mag.

1. Vier Pakjesavond in de ochtend of middag

Kijk ik naar mijn eigen jeugd, dan vierden we pakjesavond altijd in - jawel - de avond. Tuurlijk, het donkere heeft iets magisch. Toch werkt het voor ons gezin niet. Wat we deden? Pakjesavond werd Pakjesochtend of -middag! Het weekend voor 5 december vieren we in de ochtend- of middaguren het Sinterklaasfeest. Groot voordeel? De kinderen kunnen de rest van de dag genieten van hun cadeaus! Ook is er minder ruimte om de spanning op te laten lopen, waardoor naar bed gaan ook weer soepeler verloopt. Aanrader!

2. Beperk het aantal activiteiten (niks moét!)

De zomer is nog maar net voorbij en de pepernoten liggen alweer in de schappen. En wat denk je van de intocht van Sinterklaas, het dagelijkse Sinterklaasjournaal en de hele rits met festiviteiten? Schoentje zetten hier, geknutseld schoentje daar. En ohja: vergeet de vieringen op papa of mama’s werk, bij familie, op school en in het winkelcentrum niet. Error alert? Dan is dit jouw signaal dat kiezen óók kan. Niets moet, alles mag. Sterker nog: door minder te kiezen, kan je meer aandacht per onderdeel schenken. Da’s pas écht leuk!

3. Zet dat schoentje overdag (of buiten)

Veel kinderen vinden het spannend om ‘s avonds voor het slapengaan hun schoentjes te zetten. Ze zijn bijvoorbeeld bang dat Sinterklaas het huis binnenkomt of kunnen door opwinding/spanning niet slapen. Een mooi alternatief? Het schoentje overdag laten zetten. Wanneer je deze dan vult? Voor thuiskomst van school, als je samen weg bent geweest of als je kind even naar boven is bijvoorbeeld. Andere optie om de spanning te verminderen? Het schoentje buiten laten zetten. Dan hoeft die enge goedheiligman niet naar binnen. ;-)

4. Houd het klein en persoonlijk

Cadeaus… ze lijken zo ongeveer mee te groeien met onze kinderen. Ouders lijken steeds groter uit te pakken, maar de vraag is: voor wie doen we dat eigenlijk? Mijn tip: durf het klein te houden, maar stop er wel extra liefde en persoonlijke aandacht in. Een cadeautjesregel kan hierbij helpen. Denk aan: iets wat je kind écht wil, iets wat deze écht nodig heeft, iets wat gedragen kan worden of juist een creatief item. Wat werkt het beste voor jullie?

5. Focus op je kind, niet op wat jij kent/wilt

Yep, weer die persoonlijke aandacht dus. Sommige ouders houden graag vast aan wat ze kennen (uit hun jeugd) of willen, waardoor ze missen wat het kind zélf wil. Bouwt je kind veel spanning op in de aanloop naar 5 december? Dan doe je deze een groot plezier door aanpassingen te doen. Voel aan en durf bij te sturen. Je bepaalt zelf je koers. 

6. Plan meer rustmomenten in

In het begin van deze blog las je het al: de laatste weken van het jaar zorgen voor extra prikkels. Bij kinderen, maar ook bij jezelf. Niet alleen de komst van Sinterklaas heeft impact, maar ook de vollopende agenda met borrels, activiteiten en kerstetentjes. Heel logisch dus, dat de lontjes korter worden en emoties oplopen. Probeer hier ruimte aan te geven en regelmatig een rustmomentje in te plannen. Voor je kids, maar dus ook voor jezelf.

7. BLIJF. DICHT. BIJ. JEZELF

In de herhaling, want ik kan het niet vaak genoeg zeggen. Doe wat goed voelt voor jou en je kind. Sinterklaas kan je simpelweg niet ‘goed’ of ‘fout’ vieren, als je doet wat bij jullie past. Meningen van anderen zullen er altijd zijn - en het is aan jou om voor jezelf te blijven staan.

GevoelsRijke afsluiter: eerlijkheid is mooi - net zoals de magische kijk die kids op de wereld hebben. Het eerlijke Sinterklaasverhaal is er eentje dat kinderen door hun eigen, unieke bril bekijken. Een verhaal waarin geen waarheid zit, maar vooral beleving. Een beleving die persoonlijk is en door elk kinderbrein anders wordt gefilterd. Kijk wat voor jou als ouder werkt, maar ook wat prettig is voor je zoon/dochter. Door het diepgewortelde Sinterklaasfeest niet klakkeloos over te nemen, maar om te buigen naar jullie als gezin, maak je deze pas echt geslaagd. En geloof me: da’s het grootste cadeau wat je jezelf én je kind geven kunt. Gezellige (en ontspannen) decembermaand!